Auteur: admin

Geplaatst op

Chronische stress

In onze huidige maatschappij zijn de hoeveelheid prikkels continue zo groot dat er chronische stres kan ontstaan. We werken harder, bewegen minder, kijken meer naar beeldschermen, en we moeten veel van onszelf, het moet beter en meer. Het stressniveau is te hoog en de rusttijd te kort. Hierdoor blijft het niveau van de stresshormonen cortisol en adrenaline, hoog. De stresshormonen helpen je dan niet meer, maar zorgen voor slijtage van het lichaam. Ons lichaam geeft bij aanhoudende stress voorrang aan bepaalde taken. Het onderhoud van ons lichaam, zoals het op peil houden van ons immuunsysteem en het vervangen van oude cellen, wordt uitgesteld totdat de stress is verdwenen. Alleen op rustmomenten werkt ons lichaam aan het eigen onderhoud.

Op een gegeven moment is er een bewustwording van ‘voortdurend erg gespannen zijn’ en dan worden dikwijls ook lichamelijke en psychische verschijnselen zichtbaar. In feite zijn dit waarschuwingssignalen. Het lichaam wordt te lang en te zwaar belast. De kans op lichamelijke of psychische gevolgen wordt groter naarmate de stressreactie langer duurt. Hoe sterker de stressreactie, hoe langer de tijd die nodig is voor herstel. 

Gevolgen

Chronische stress heeft een heel aantal negatieve uitwerkingen op het lichaam en je geestelijke vermogens:

Emoties en denken:

  • Gespannenheid.
  • Zenuwachtigheid en angst.
  • Concentratieproblemen.
  • Vergeetachtigheid, geheugenproblemen .
  • Verwardheid.
  • Gedachten niet helder krijgen, ook zwart wit denken.
  • Gedachtevlucht.
  • Besluiteloosheid.
  • Piekeren, veel gedachten hebben.
  • Angst – en paniekklachten.
  • Irritatie, ongeduld.
  • Stemmingswisselingen, snel uit evenwicht.
  • Neerslachtigheid.
  • Opgejaagd gevoel.
  • Nergens zin in hebben.
  • Gevoeligheid voor geluid of andere prikkels.

Gedrag:

  • Slecht slapen (niet slapen, onrustige slaap, nachtmerries).
  • Verslavingsgedrag (verdoende middelen, eten, internet, seks).
  • Nagelbijten, andere tics.
  • Ruziemaken, kort lontje hebben.
  • Kritische houding.
  • Reactief zijn, direct reageren.
  • Tandenknarsen tijdens slaap.
  • Huilen.
  • Zuchten.
  • Moeite hebben om stil te zitten.
  • Star zijn.
  • Fouten of ongelukjes maken.
  • Onvermogen dingen gedaan te krijgen.
  • Geen zin meer in lichamelijke intimiteit.

Fysieke verschijnselen:

  • Gevoel van uitputting, vermoeidheid.
  • Pijnlijke spieren.
  • Nek- en schouderpijn, vastzittende nek en schouders.
  • Rugpijn.
  • Hoofdpijn, gespannen nekspieren zullen uiteindelijk tot chronische hoofdpijn leiden.
  • Spanning in de buik, buikpijn.
  • Misselijkheid, diarree, maagpijn.
  • Snelle ademhaling/kortademigheid/benauwdheid.
  • Oogproblemen, bijv. slecht zien.
  • Gehoorproblemen, oorsuizen.
  • Hartkloppingen.
  • Hoge bloeddruk.
  • Koude of hitte.
  • Trillende handen.
  • Zweethanden.
  • Duizeligheid.
  • Je weerstand wordt lager zodat je eerder griep e.d. krijgt of een verstoring van het afweersysteem.
  • Vroegtijdige veroudering. Onze levensenergie wordt sneller verbruikt en wanneer we niet voldoende ontspannen wordt deze energie niet aangevuld.
Ontstaan stressgerelateerde aandoeningen of ziekten

Als chronische stress blijft voortduren ontstaan uiteindelijk stressgerelateerde aandoeningen of ziekten. De balans tussen de verschillende stresssystemen is langdurig verstoord en op een gegeven moment wordt de prijs van de stressreactie, door de verstoorde neurale regulatie, te hoog.

In de woorden van de beroemde stressonderzoeker Robert Sapolsky: ‘Stressgerelateerde ziektes ontstaan voornamelijk doordat we zo vaak een fysiologisch systeem activeren dat geëvolueerd is om te reageren op acute fysieke noodsituaties. Wij schakelen het daarentegen maanden achter elkaar in, wanneer we piekeren over hypotheken, relaties en promoties.’

De slijtage door de gevolgen van de stressreactie leidt dan tot verhoogde vatbaarheid voor ziekte. En dit kan in feite op allerlei gebieden in je lichaam of je geest tot uiting komen. Zo kennen we allemaal de voorbeelden van overspannenheid en een burn-out. Maar ook tal van andere ziektes op geestelijk en lichamelijk gebied, zoals auto-immuunziekten, hart- en vaatziekten, angststoornissen, obesitas, spijsverteringsproblemen en dergelijke, worden (mede) veroorzaakt door de gevolgen van chronische stress.

Tot rust komen

Verbondenheid van het lichaam en de hersenen maar ook de verbondenheid van mensen onderling zijn een belangrijke voorwaarde om de gevolgen van chronische stress tegen te gaan. Dit geeft je een gevoel van veiligheid. Daarnaast kan je veel doen met ademhalingsoefeningen of zingen. Hiermee kalmeer je namelijk je zenuwstelsel. Positieve gevoelens en emoties zoals medeleven en aardig zijn voor anderen, compassie voor jezelf hebben ook een sterk helende werking, net als fysieke beweging. Bewust iedere dag ontspanningsoefeningen doen of yoga en meditatie kan je hier ook heel goed bij helpen. Al deze activiteiten stimuleren een bepaald gedeelte van je zenuwstelsel (namelijk de ventrale vagus welke een onderdeel van de nervus vagus is) waardoor je kan kalmeren en het stresssysteem ook tot rust kan komen.

Het is heel belangrijk om voldoende rust en ontspanning in je leven te brengen zodat je lichaam en geest weer kunnen herstellen. Dat is niet altijd even gemakkelijk! Door hier echter dagelijks bewust tijd voor in te ruimen zul je merken dat de mate van stress die je ervaart, kleiner wordt. Benieuwd hoe je dit doet?

Geplaatst op

Wat is jouw cirkel van invloed?

Net als iedereen zal ook jij je wel eens druk maken over van alles en nog wat. Je moppert, klaagt en je bent bijvoorbeeld boos over het gedrag van iemand anders. Je maakt je zorgen over je gezondheid, of anderen je aardig vinden, over problemen in de maatschappij, enzovoorts. Aan sommige zaken waarover je je druk maakt kan je iets veranderen en aan anderen niets.

Kan je iets veranderen aan datgene waar je je druk over maakt?

Stephen Covey, een Amerikaans organisatiepsycholoog, noemt de zaken waar je je druk over maakt de Circle of Concern: de cirkel van betrokkenheid. En hij noemt of je wel of niet iets aan die zaken kan doen de Circle of influence: de cirkel van invloed.

Wanneer je cirkel van betrokkenheid veel groter is dan je cirkel van invloed (dus als jij je druk maakt over veel zaken waar je niets aan kunt veranderen) ervaar je veel stress en voel je je op termijn boos, gefrustreerd of zelfs ziek. Bovendien krimpt je cirkel van invloed alleen maar omdat je tijd en energie opraakt door dat zinloze getob. Als je cirkel van betrokkenheid meer overeenkomt met je cirkel van invloed voel je je proactief, heb je minder negatieve gevoelens en ben je positief.

Hoe kan je je betrokkenheid en je invloed meer overeen laten komen?

Hoe zorg je er nu voor dat dat je cirkel van betrokkenheid en de mate waarin je invloed kan uitoefenen (cirkel van invloed) elkaar meer gaan overlappen? Dat kan je op 2 manieren doen:
1. Door je cirkel van invloed te vergroten. Dat kan door datgene waar je last van hebt aan te pakken. Dit kan je bijvoorbeeld doen door meer zeggenschap over iets te verkrijgen of door zaken anders aan te pakken (directe invloed). Je kan ook proberen anderen te overtuigen te veranderen (indirecte invloed). Maar weet dat jouw invloed op anderen maar klein is dus steek hier niet te veel tijd en energie in.
2. Door je cirkel van betrokkenheid te verkleinen. Dit doe je door te kijken waar jij je betrokken bij voelt en je af te vragen of je op een bepaalde manier er invloed op kan uitoefenen. Als je er mentaal of emotioneel geen of weinig invloed op hebt kan je besluiten er meer afstand van te nemen.

Op deze manier kijk je op een proactieve manier naar de dingen. Mensen die proactief denken en doen, beschouwen veel van wat ze doen als ‘handelingen’ zonder hun gevoel erbij te betrekken.

Hoe proactief ben jij?

Kijk eens voor jezelf waar jij de meeste tijd en energie aan besteed, in welke cirkel liggen deze vooral? Is dat binnen de cirkel van betrokkenheid vooral in het deel waar je zelf invloed op kan uitoefenen of niet? Door dit vast te stellen kun je erachter komen hoe proactief je bent. Hoe meer je je tijd en aandacht besteed aan zaken waar je zelf invloed op hebt hoe proactiever je bent.

Proactieve mensen richten zich dus vooral op hun cirkel van invloed. Ze spannen zich in voor zaken waar ze echt iets aan kunnen doen. Ze hebben een positieve energie die zich steeds verder uitstrekt en daarmee ook weer hun cirkel van invloed vergroot.

Wil jij ook meer je cirkel van invloed vergroten en proactiever in het leven staan? In het onderstaande formulier kan je je gegevens achterlaten. Ik neem dan op korte termijn contact met je op voor een vrijblijvend en gratis kennismakingsgesprek. Ik spreek je graag!

Geplaatst op

Volg je je hart of je verstand?

Volg jij vooral je gevoel of je verstand? Waarom zegt je gevoel soms ja en je verstand nee of andersom? Waar luister je dan naar?

Hart en hoofd, keuze tussen angst en liefde

Je gevoel is vergelijkbaar met je hart, je verstand is vergelijkbaar met je hoofd. Het hart wordt ook geassocieerd met liefde. Met je verstand maak je rationele beslissingen. Je weegt de voor- en nadelen tegen elkaar af. Je brein is zo geprogrammeerd dat het je constant wil behoeden voor gevaar en voor nare ervaringen en doet dit o.a. door je angst te laten voelen. Je hart volgen is trouw zijn aan wat je diep van binnen weet en voelt wat waar is voor jou. Je volgt het ja- en nee-gevoel in jezelf, je intuïtie. De keuze tussen gevoel en verstand, tussen je hart en je hoofd, is in feite vaak een keuze tussen angst en liefde. Een keuze tussen “overleven” of “leven”.

Wat heel veel gebeurt, is dat het brein het hart overschreeuwt. Het brein is namelijk ook de plaats waar de emoties vandaan komen. En emoties willen nogal eens de eigenschap hebben om het gevoel te overschreeuwen, de angst vanuit je brein is dan sterker dan het gevoel wat je diep in je voelt om iets bijvoorbeeld wel te doen. Als dat langdurig en veel gebeurt, dan heeft dat invloed op het gevoel. Met andere woorden, het brein overschreeuwt het hart en kan het zelfs het zwijgen opleggen. In onze maatschappij worden we vooral opgevoed met het idee dat we ons verstand moeten volgen. Dat lijkt in 1e instantie veiliger doordat het een gevoel van controle geeft. Maar…als je kijkt naar de beslissingen die je vanuit je verstand genomen hebt. Ben je daar tevredener en gelukkiger door geworden?

Kiezen voor je hart

Als je besluit meer het pad van je intuïtie, van liefde, van je hart te gaan volgen kies je voor een pad wat je dichter bij jezelf brengt en wat je meer voldoening op zal leveren. Door voor je hart te kiezen kies je ook voor een pad wat af en toe moeilijk zal zijn. Een pad waar moed voor nodig is. Mensen in je omgeving snappen misschien niet waar je mee bezig bent en hebben hier geen begrip voor. Het kan ook zijn dat je door meer je hart te gaan volgen bemerkt dat bepaalde omstandigheden zoals werk of bepaalde relaties met vrienden of geliefden niet meer bij je passen en dat je los moet gaan laten. En dat doet pijn. Maar is soms noodzakelijk om datgene te gaan waar je hart gelukkiger van wordt.

Hoe vaker je naar je intuïtie, je hart luistert hoe meer beter je contact daar mee zal worden. En dat zal vooral in het begin best een uitdaging zijn. Want hoe weet je nu of je werkelijk je hart volgt of dat je ego-verlangens volgt?

Wanneer je je ego volgt dan wil je iets hebben van de buitenwereld; veiligheid, waardering, liefde, aandacht en dergelijke. Je hart is liefde, aanwezigheid en aanvaarding en juist het willen geven aan de buitenwereld. Lange tijd zul je waarschijnlijk zowel ego-verlangens als je hart volgen waarbij gaandeweg je hart de ego-verlangens verlicht en oplost. Op zo’n manier kunnen uiteindelijk het hart en het hoofd (gevoel en verstand) steeds meer samenkomen en samen gaan werken.

Hoe kan je meer naar je hart gaan luisteren?

Neem de tijd voor jezelf als je een beslissing moet maken. Wat voel je in je buik? Zorg dat je gegrond bent door je beide voeten bewust te voelen en je aandacht naar je adem en je lichaam te laten gaan. Wat voel je?

Doe aan mindfulness en yoga. Ga regelmatig de natuur in, zoek de stilte op. Ga lekker wandelen in het bos of op het strand en maak bewust contact met je lichaam. Hierdoor komt je geest tot rust en kom je in het hier en nu.

Schenk een paar keer per dag aandacht aan je gevoelens. Voel je je nog gegrond? Blijf open en merk op hoe je je hierbij voelt.

Als je merkt dat het moeilijk voor jou is om in contact met jezelf te zijn en het leven te leiden wat jij graag wilt, ben je welkom voor een gratis kennismakingsgesprek. Vul hieronder dan je gegevens in:

Geplaatst op

Tien signalen van een burnout

Een burnout wil je natuurlijk het liefst voorkomen. Als je er vroeg bij bent, de signalen herkent én weet hoe je hier mee om kan gaan kan dat. Maar wat zijn dan die symptomen en waarom is het zo lastig deze te (h)erkennen?

Toen ik zelf  in een burnout terecht kwam was het heel lastig voor mezelf om toe te geven dat ik een burnout had. Ik had het daarvoor altijd ontkend. Ik deed veel aan Yoga en dacht: ‘Ik ken mijn lichaam goed en weet daardoor echt wel als het me te veel wordt” Niet dus!

Cynisch

Achteraf gezien waren er echt wel signalen waaraan ik kon merken dat het niet zo goed ging met me en dat ik op weg was naar een burnout. Zo werd ik steeds cynischer en negatiever. Als je dit bij jezelf bemerkt ga dan na of je niet te veel hooi op je vork genomen hebt of dat de omstandigheden voor jou nog wel zo goed zijn. Je wordt namelijk cynisch doordat je (onbewust) meer afstand wilt nemen van datgene wat je beklemt.

Geïrriteerd

Ook was ik sneller geïrriteerd. Ik kon anderen soms letterlijk door bijv. de telefoon trekken. Vaak denk je dan dat je het gewoon te druk hebt en dat het wel weer beter gaat als dit of dat nu eenmaal maar af is. Toch is dit ook een teken dat je lichaam de continue aanmaak van stresshormoon cortisol niet goed meer aankan. Doordat je lichaam continue in opperste staat van oplettendheid verkeert, is de kans groot dat je sneller uit je slof schiet.

Verstoorde slaap

Ik werd ’s morgens vaak heel vroeg wakker. Problemen met in- en doorslapen kunnen ook een signaal van een burnout zijn. Nu heeft iedereen wel eens een nacht waarin je wat minder goed slaapt en waarin je piekert. Als het om een langere periode gaat ga je hier echter de effecten van merken. Je functioneert minder goed, kan minder aan dan normaal en hierdoor ontstaat nog meer stress en daardoor weer meer slaapproblemen.

Weinig energie

Vermoeidheid, geen puf hebben en het niet bij kunnen tanken is het 4e signaal van een burnout. Dit komt deels door de slaapproblemen maar ook doordat er langere tijd te veel van je lichaam gevraagd is. Je kan dit ook merken doordat je spierpijn hebt. Vermoeidheid kan zich zowel lichamelijk als geestelijk uitten.

Vergeetachtigheid

Oh ja, veel vergeten en slecht kunnen concentreren. Daar had ik ook last van. Maar ja, heel normaal als het drukker hebt en je er allemaal geen zin meer in hebt, toch? Meestal ging het om kleine dingen die ik wel weer kon oplossen. Toch is het belangrijk die vergeetachtigheid niet te bagetaliseren.  Als je door drukte vaker dingen gaat vergeten, kan dit een teken zijn dat de stress je te veel wordt.

Emotionele instabiliteit

Vaak raakt een burnout mensen die stabiel overkomen. Mensen die vaak als een rots in de branding fungeren. Ineens vliegt die stabiele persoon om het minste of geringste uit zijn of haar slof. Mensen in de omgeving herkennen die persoon op zo’n moment niet en dit geldt zeker ook voor de persoon in kwestie. Emotionele instabiliteit, snel wisselende emoties zijn een duidelijk teken dat het niet goed gaat.

Onverklaarbare lichamelijke klachten

Een 7e symptoom dat je op weg bent naar een burnout zijn onverklaarbaar lichamelijke klachten. Ik had in die periode vaak last van hoofdpijn en pijnlijke spieren. Ook haaruitval, laag libido, buikpijn of buikkrampen, vermoeidheid, hartkloppingen, lage rugpijn of duizeligheid zijn voorbeelden van klachten die kunnen ontstaan. Al deze klachten kúnnen een lichamelijke oorzaak hebben maar als er geen medische oorzaak te vinden is kunnen ze een signaal van een naderende burnout zijn.

Regie kwijt

Veel mensen met een burnout hebben het gevoel de regie kwijt te zijn. Het gevoel geleefd te worden en alles te moeten en zelf geen controle over het eigen leven te hebben. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat ben je in de weer. Werk, studie, kinderen, sociale verplichtingen, huishouden etc etc. Door het gevoel geleefd te worden voel je je machteloos vooral als je omstandigheden in je leven hebt die je eigenlijk niet meer wilt of die te zwaar voor je zijn. Je hebt het bijvoorbeeld al heel lang niet meer naar je zin op het werk of je bent langdurig mantelzorger.

Controledwang

Een reactie op het gevoel de regie kwijt te zijn is dat je steeds meer controle op je werkzaamheden wilt uitoefenen. Het lijkt dan dat je meer de regie hebt en dat dit rust zal geven maar het tegenovergestelde is waar. Je neemt zo steeds meer werk op je, gaat dingen zelf doen omdat je vindt dat het goed gedaan moet worden en dit geeft nog meer druk en stress je waardoor het steeds minder goed met je gaat.

Verminderde weerstand

Vlak voor ik echt uitviel door mijn burnout werd ik een aantal keren ziek, ik pikte heel gemakkelijk langskomende griepjes e.d. op. Verminderde weerstand is ook een signaal dat het minder met je gaat. De stress heeft een negatieve invloed op je immuunsysteem. Ook als je merkt dat je conditie ineens minder wordt is dit een duidelijk signaal. Je lichaam kan gewoon minder aan dan gewoonlijk.

Herken je deze signalen bij jezelf? Dan is het hoog tijd om passende maatregelen te nemen. Want voorkomen is  echt veel beter dan genezen! Ik bespreek graag met je wat je er in jou situatie nodig is. Maak gratis een vrijblijvende afspraak.